ANONİM ŞİRKET PAY DEVRİ İLE İLGİLİ BİLGİ NOTLARI:
Ticaret Sicili Yönetmeliği'nin 28. maddesinde, Ticaret Siciline ait tescil, değişiklik ve silinmeler ile diğer iş ve işlemlerin Türk Ticaret Kanunu ve Ticaret Sicili Yönetmeliği hükümlerine göre yapılacağı belirtilmiştir.
Bununla birlikte, anonim şirketlerde hisse senetlerinin devrine ilişkin hükümler, Türk Ticaret Kanunu'nun 489, 490, 426; 499, 491 ve 501. maddelerinde açıklanmıştır. Bu maddelerin incelenmesinden de anlaşılacağı üzere anonim şirketlerde hisse senetlerinin devritescile tabi değildir.
TTK'da anonim şirketlerde hisse senedi ya da geçici ilmühaber bastırılmış olursa da pay devrinin tescilinin zorunlu olacağına ve ticaret sicili gazetesinde yayımlanmasının zorunlu olduğu yönünde bir düzenleme bulunmamaktadır.
Anonim şirketin hisse/pay devri istenirse ticaret sicilinde tescil edilerek Ticaret Sicili Gazetesi'nde yayımlanabilmesi mümkündür. Bu işlemi yapmak isteyenlerden;
1- şirket yetkilileri tarafından imzalanmış dilekçe,
2- noterden düzenlenmiş hisse devir sözleşmesi,
3- hisse devrine ilişkin noter onaylı yönetim kurulu kararı örneği,
4- pay defteri (devir eden ve devir alan ortağın kaydedildiği sayfalar) noter onaylı örneği,
5-Yabancı uyruklu gerçek kişi ortakların tercüme edilmiş noter onaylı pasaport suretleri, vergi dairesinden alınacak vergi numarası veya yabancılara mahsus kimlik numaralarını gösteren belge ayrıca Türkiye'de ikamet ediyor ise noter onaylı ikamet tezkeresi. Yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşları için; yurt dışında çalıştığına veya oturduğuna dair o ülkenin ilgili makamlarından alınan belge,
Ortağın yabancı uyruklu tüzel kişi olması halinde tüzel kişinin güncel sicil kayıtlarını içeren belge (Bu belgenin, şirketin tabi bulunduğu ülkedeki noterler tarafından ve o ülkedeki Türk Konsolosluğunda veya Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi hükümlerine göre tasdik ettirilmesi ve noter onaylı Türkçe çevirisi ile Müdürlüğe verilmesi zorunludur.)
( hisse devir kararında sermayenin kısmen veya tamamen ödendiğinin beyan edilmesi zorunlu değildir, ancak, kararda belirtilmesi durumunda sermayenin ödendiğinin tespitine ilişkin YMM veya SMMM raporu ve faaliyet belgesi aslı istenecektir. )
Sonuç olarak anonim şirketlerde pay/hisse devirlerinin ticaret siciline tescili ve Ticaret Sicil Gazetesi'nde ilanı zorunlu değildir, ancak istenilmesi halinde bu mümkündür.
TTK nunun pay devrine ilişkin maddeleri:
MADDE 338
- (1) Anonim şirketin kurulabilmesi için pay sahibi olan bir veya daha fazla kurucunun
varlığı şarttır. 330 uncu madde hükmü saklıdır.
(2) Pay sahibi sayısı bire düşerse, durum, bu sonucu doğuran işlem tarihinden itibaren yedi gün içinde
yönetim kuruluna yazılı olarak bildirilir. Yönetim kurulu bildirimi aldığı tarihten itibaren yedi gün içinde,
şirketin tek pay sahipli bir anonim şirket olduğunu tescil ve ilan ettirir. Ayrıca, hem şirketin tek pay
sahipli olarak kurulması hem de payların tek kişide toplanması hâlinde tek pay sahibinin adı, yerleşim yeri
ve vatandaşlığı da tescil ve ilan edilir. Aksi hâlde doğacak zarardan, bildirimde bulunmayan pay sahibi ve
tescil ve ilanı yaptırmayan yönetim kurulu sorumludur.
(3)Şirket, tek pay sahibi olacak şekilde kendi payını iktisap edemez; ettiremez.
NOT:- ortak sayınız 1 kişiye düştüğünde doğal olarak , Yönetim Kurulu üye sayınızı da 1 kişiye düşürmek isterseniz ya da 1 kişiye düşürmeyip, ortaklıktan ayrılan Yönetim Kurulu üyeleri,ortak dışından Yönetim Kurulu üyesi olarak devam edecekler ise;,Şirket Esas Sözleşmenizin Yönetim Kurulu maddesinde değişiklik yaparak genel kurulun onayına sunmalısınız. (çünkü sözleşmenizin Yönetim Kurulu maddesinde:Yönetim kurulu üyesi ortaklar arasından seçilecek en az 3 kişiden oluşur ibaresi değişmelidir)
TTK.nun
B) Hamiline yazılı pay senetlerinin devri
MADDE 489- (1) Hamiline yazılı pay senetlerinin devri, şirket ve üçüncü kişiler hakkında, ancak zilyetliğin geçirilmesiyle hüküm ifade eder.
C) Nama yazılı payların ve pay senetlerinin devrinde ilke
MADDE 490- (1) Kanunda veya esas sözleşmede aksi öngörülmedikçe, nama yazılı paylar, herhangi bir sınırlandırmaya bağlı olmaksızın devredilebilirler.
(2) Hukuki işlemle devir, ciro edilmiş nama yazılı pay senedinin zilyetliğinin devralana geçirilmesiyle yapılabilir.
D) Devrin sınırlandırılması
I - Kanuni sınırlama
MADDE 491- (1) Bedeli tamamen ödenmemiş nama yazılı paylar, ancak şirketin onayı ile
devrolunabilir; meğerki, devir, miras, mirasın paylaşımı, eşler arasındaki mal rejimi hükümleri veya cebrî icra yoluyla gerçekleşsin.
(2) Şirket, sadece, devralanın ödeme yeterliliği şüpheli ise ve şirketçe istenen teminat verilmemişse onay vermeyi reddedebilir.
II - Esas sözleşmeyle sınırlama
1. İlkeler
MADDE 492- (1) Esas sözleşme, nama yazılı payların ancak şirketin onayıyla devredilebileceğini öngörebilir.
(2) Bu sınırlama intifa hakkı kurulurken de geçerlidir.
(3) Şirket tasfiyeye girmişse devredilebilirliğe ilişkin sınırlamalar düşer.